Wymagania fitosanitarne.Fumigacja i oznakowanie opakowań z drewna surowego według standardu ISPM 15.
Przepisy importowe w krajach do których realizowany jest import towarów wymagają, aby opakowania drewniane z drewna surowego, elementy drewniane, palety, materiały sztauerskie z drewna były poddawane szeregowi procesów tj. obróbce cieplnej, fumigacji, certyfikacji, oraz znakowaniu wg standardu ISPM15.
Fumigacja (łac. fumigatus od fumigare – dymić, kadzić) – zwalczanie szkodników (np. owadów i gryzoni) za pomocą substancji chemicznych w formie dymu, pary lub gazu. Substancje te zwane są fumigantami. Do niedawna powszechnie stosowanym fumigatorem był bromek metylu, który obecnie jest zastępowany innymi substancjami ze względu na powodowanie efektu cieplarnianego. Główną zaletą fumigacji jest wysoka skuteczność w zwalczaniu szkodników drewna oraz neutralność procesu dla odkażanego materiału.
Przy przemieszczaniu przesyłek pomiędzy państwami Unii Europejskiej świadectwa fitosanitarne dla opakowań z drewna surowego nie obowiązują i nie są wymagane.
W Polsce świadectwa fitosanitarne wystawiają inspektorzy Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Roślin i Nasiennictwa.
Zasady przeprowadzania kontroli fitosanitarnej eksportu i wydawania świadectw fitosanitarnych zostały określone w prawie krajowym w ustawie o ochronie roślin. Kontrola fitosanitarna eksportu prowadzona jest w stosunku do tych towarów, dla których obowiązek taki został określony w przepisach kraju przeznaczenia. Eksporter planując wysyłkę roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów za granicę powinien upewnić się, czy wymaganie takie zostało ustanowione.
Jeżeli kraj wymaga, aby importowanym roślinom, produktom roślinnym lub przedmiotom towarzyszyło świadectwo fitosanitarne, w celu dopełniania tego warunku eksporter składa wniosek o wydanie tego dokumentu do wojewódzkiego inspektora właściwego ze względu na miejsce prowadzenia uprawy, wytwarzania lub miejsce składowania, lub miejsce łączenia roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów. Wniosek, o wydanie świadectwa, składa się w terminie umożliwiającym stwierdzenie, że rośliny, produkty roślinne lub przedmioty spełniają wymagania państwa trzeciego, do którego są przeznaczone lub, przez które są przemieszczane.
Żeby możliwe było wystawienie świadectwa fitosanitarnego, inspektor PIORiN przeprowadza kontrolę roślin lub produktów przeznaczonych na eksport.
Celem kontroli fitosanitarnej eksportu jest:
– sprawdzenie czy określone rośliny, produkty roślinne i przedmioty wywożone do państw trzecich, tj. państw innych niż państwa członkowskie Unii Europejskiej są właściwie przygotowane do wywozu za granicę oraz
– wydanie dokumentu określającego ich stan zdrowotny – świadectwa fitosanitarnego.
Fumigacja drewna oraz opakowań z drewna jest wymagana w transporcie międzynarodowym, poza granicami Unii Europejskiej oraz między niektórymi krajami członkowskimi. Fumigacja ma na celu ograniczenie ryzyka rozprzestrzeniania się szkodników kwarantannowych w obrocie międzynarodowym. Na elementy drewniane poddane zabiegowi fumigacji nanosi się logo IPPC.
Wymagania stawiane opakowaniom maja szczególnie ważne znaczenie przy realizacji transportu morskiego.
Brak oznakowań fumigacji na opakowaniach z drewna surowego, paletach z drewna surowego, elementach drewnianych, materiałach sztauerskich z drewna surowego może skutkować nie przyjęciem ładunku do przewozu lub w krajach importu dodatkowymi kosztami a nawet nie wpuszczeniem ładunku do kraju importu i zwrotnym cofnięciem ładunku do kraju eksportu na koszt eksportera.
Obecnie coraz częściej zamiast palet z drewna stosuje się palety plastikowe, które uważa się za trwalsze (10-15 lat) i bardziej przyjazne środowisku ze względu na materiał poddający sie recyclingowi. Z powodzeniem mogą być one używane do obsługi eksportu gdyż nie wymagają fumigacji.
Nie podlegają przepisom i wymaganiom dotyczącym fumigacji także palety i opakowania wykonane z drewna przetworzonego np. wykonane w całości ze sklejki.
Zastosowanie znajdują także palety kartonowe będące kluczowymi w dystrybucji, w której istotną rolę odgrywa niska waga przesyłki, są nie tylko lekkie i wytrzymałe, ale także higieniczne oraz zgodne z wymogami IPPC.
Opakowaniami drewnianymi są:
– palety, palety skrzyniowe lub inne platformy załadunkowe lub nadstawki do palet płaskich, skrzynie, pudła, klatki, bębny lub inne podobne opakowania używane do transportu towarów, itp.
– drewno sztauerskie wykorzystywane do podpierania lub zabezpieczania towaru.
Do opakowań drewnianych nie zaliczamy:
– opakowań wykonanych całkowicie z materiałów drewnopochodnych takich jak sklejka, płyty wiórowe, płyty o wiórach orientowanych lub płyty z forniru wykonane z użyciem kleju, wysokiej temperatury i ciśnienia (opakowania takie uważa się za poddane dostatecznemu przetworzeniu eliminującemu ryzyko związane z surowym drewnem);
– opakowań wykonanych z surowego drewna o grubości 6 mm lub mniejszej.
Wysokie koszty palet oraz problemy przy ich eksporcie do krajów takich jak Australia, Nowa Zelandia, USA czy Kanada powodują, że coraz więcej zakładów, producentów i eksporterów pakuje swoje produkty na paletach alternatywnych z papieru / kartonu lub z tworzywa sztucznego.
ISPM 15 (ang. International Standards For Phytosanitary Measures No. 15 ) są to międzynarodowe standardy dla obróbki fitosanitarnej m.in. drewna i materiałów drewnopochodnych. Standardy te rozwija IPPC (ang. International Plant Protection Convention) czyli międzynarodowa organizacja zajmująca się zwalczaniem rozprzestrzeniania chorób roślin.
Zgodnie z tymi wytycznymi opakowania drewniane dopuszczone do transportu międzynarodowego powinny być poddane obróbce cieplnej mającej na celu likwidację wszystkich potencjalnie szkodliwych organizmów. Obróbka termiczna (oznaczenie HT) obejmuje podgrzanie surowca do 56°C, przez co najmniej 30 minut. Opakowanie, które zostało poddane fumigacji posiada specjalne oznaczenie w postaci kłosa zboża z numerem producenta.
UWAGA! Do 2010 roku dozwolona była alternatywna forma fumigacji z użyciem bromku metylu. Jednak została ona wycofana w związku z zakazem stosowania bromku metylu w Europie.
ZASADY POSTĘPOWANIA Z OPAKOWANIAMI DREWNIANYMI NIESPEŁANIAJĄCAYMI WYMAGAŃ STANDARDU ISPM 15
W przypadku stwierdzenia niezgodności z przepisami Dyrektywy Rady nr 200/29/EC, w punkcie wwozu na terytorium UE / Unii Europejskiej /, opakowania drewniane podlegają:
– zakazowi wwozu,
– zniszczeniu / w przypadku gdy przeprowadzenie odpowiedniego zabiegu jest niemożliwe lub niepożądane, do momentu przeprowadzenia zabiegu, opakowania muszą być zabezpieczone przed wydostaniem sie organizmów szkodliwych/,
– spaleniu,
– zakopaniu / na odpowiedniej głębokości w miejscach wyznaczonych przez Krajową Organizację Ochrony Roślin kraju importującego towar/,
– przerobowi / poprzez rozdrobnienie i dalsza przeróbkę w sposób zatwierdzony przez Krajową Organizację Ochrony Roślin kraju importującego towar/,
– innemu sposobowi postępowania tzn. poprzez procedury uważane przez Krajową Organizację Ochrony Roślin za skuteczne przeciw przedmiotowym organizmom szkodliwym.
INFORMACJE DLA EKSPORTERÓW ORAZ IMPORTERÓW.
Dotyczące palet drewnianych, opakowań i materiałów sztauerskich z drewna surowego.
W celu ochrony lasów przed szkodnikami z innych krajów, stale wzrasta liczba państw, które wprowadzają wymogi obróbki cieplnej i gazowania drewna. Wymagają one wówczas stosownego oznakowania palet z drewna i / lub przedstawienia certyfikatów fitosanitarnych.
W celu ochrony roślinności Rada dyrektywą nr 2000/29/WE z dnia 8 maja 2000 r. wprowadziła środki ochronne przed wprowadzaniem do Wspólnoty organizmów szkodliwych dla roślin lub produktów roślinnych i przed ich rozprzestrzenianiem się w UE / Unii Europejskiej /. Jednym z tych środków jest fumigacja.
Wytyczne IPPC-ISPM15
IPPC / International Plant Protection Committee / jest związana organizacyjnie z UN FAO / United Nation Food and Agriculture Organization /.
Przepisy importowe wymagają, by opakowania drewniane były poddawane szeregowi procesów tj. obróbce cieplnej, fumigacji, certyfikacji, oraz znakowaniu itp.
Celem tego międzynarodowego standardu jest ujednolicenie przepisów, które obowiązują w poszczególnych krajach.
Przepisy dotyczące drewnianych materiałów opakowaniowych w handlu międzynarodowym / do pobrania PDF/
Lista państw, które wymagają stosowania Standardu ISPM15 w imporcie drewnianego materialu opakowaniowego / do pobrania PDF /
Lista państw, które wymagają stosowania Standardu ISPM nr 15 w imporcie drewnianego materiału opakowaniowego dostepna na stronie: https://www.ippc.int/en/countries/all/ispm15/
Rejestr zakładów spełniających warunki produkcji wyrobów z drewna w aspekcie wymagań fitosanitarnych wg. standardu ISPM15 dostępny do pobrania / rejestr_ippc_31.10.2014 /
Więcej informacji o przepisach fitosanitarnych na świecie dostępne na stronie / http://piorin.gov.pl/eksport-i-import/przepisy-panstw-trzecich /
WYTYCZNE DO PRZEPISÓW DOTYCZĄCYCH DRZEWNIANYCH MATERIAŁÓW OPAKOWANIOWYCH, MATERIAŁOW SZTAUERSKICH W HANDLU MIĘDZYNARODOWYM
Ogólne informacje na temat wymagań.
Materiały opakowaniowe wykonane z drewna nieobrobionego stwarzają doskonałe możliwości dla wprowadzenia i rozpowszechnienia się organizmów szkodliwych.
Pochodzenie tych materiałów jest często trudne do ustalenia, opisano powszechnie przyjęte środki znacząco redukujące ryzyko rozpowszechnienia się organizmów szkodliwych. Krajowe Organizacje Ochrony Roślin / NPPO / są zachęcane do przyjmowania, bez dodatkowych wymagań, drewnianych materiałów opakowaniowych poddanych zatwierdzonym zabiegom. Do takich materiałów zalicza się drewno sztauerskie, z wyłączeniem przetworzonych materiałów opakowaniowych.
Procedury sprawdzania, że właściwe działania zostały zastosowane, w tym użycie ogólnie uznanego znaku, powinny być stosowane przez kraje eksportujące i importujące. W standardzie uwzględniono również inne działania przyjęte na podstawie dwustronnych umów. Materiały opakowaniowe wykonane z drewna niespełniającego niniejszych standardów powinny być wycofane.
WYMAGANIA REGULUJĄCE
1. Podstawa uregulowań
Drewniane materiały opakowaniowe wykonane często ze świeżego drewna, które nie zostało poddane dostatecznej obróbce w celu usunięcia lub zabicia organizmów szkodliwych, stają się drogą dla wprowadzenia i rozpowszechnienia się takich organizmów. Ponadto opakowania te są bardzo często używany ponownie / recykling / lub ponownie przerabiane / w tym opakowania otrzymane z towarem mogą być ponownie użyte do innych towarów przeznaczonych na eksport /. Prawdziwe pochodzenie każdej sztuki opakowania drewnianego jest trudne do ustalenia i dlatego ich status fitosanitarny jest niejasny. Trudne jest, zatem podjecie decyzji, co do wyboru właściwych środków w celu usunięcia zagrożenia fitosanitarnego. Z tej przyczyny opracowano i zatwierdzono niniejszy standard dotyczący działań, które mogą być stosowane przez wszystkie kraje w celu wyeliminowania lub zmniejszenia ryzyka niesionego przez organizmy szkodliwe związane z tym materiałem opakowaniowym.
Kraje powinny mieć specjalistyczne uzasadnienie dla wymagań dotyczących stosowania zatwierdzonych działań opisanych w niniejszym standardzie dla importowanych opakowań drewnianych. Stosowanie innych środków fitosanitarnych również wymaga takiego uzasadnienia.
2. Opakowania drewniane podlegające regulacjom prawnym
Niniejsze standardy dotyczą opakowań drewnianych wykonanych z surowego drewna roślin iglastych i liściastych, które może źródłem rozprzestrzeniania się organizmów szkodliwych, stanowiących zagrożenie przede wszystkim dla żywych drzew.
Wytyczne obejmują takie opakowania jak: palety, drewno sztauerskie, klatki, skrzynie, bębny, pudła, platformy załadunkowe, podstawki, itp., które są obecne w niemal każdym importowanym towarze, łącznie z przesyłkami, które normalnie nie byłyby obiektem kontroli fitosanitarnej.
Opakowanie drewniane wykonane całkowicie z materiałów drewnopochodnych, takie jak: sklejka, płyty wiórowe, płyty o wiórach orientowanych lub płyty z forniru wykonane z użyciem kleju, wysokiej temperatury i ciśnienia, powinny być uważane za poddane dostatecznemu przetworzeniu eliminującemu ryzyko związane z surowym drewnem.
Jest raczej niemożliwe by organizmy szkodliwe związane z surowym drewnem, wystąpiły podczas używania ww. materiałów i stąd nie powinny one podlegać regulacjom prawnym dotyczącym tych organizmów.
Opakowania drewniane takie jak: wałki połuszczarskie / rdzenie po skrawaniu forniru, trociny, wełna drzewna, wióry i surowe drewno pocięte na cienkie elementy / o grubości maks. 6mm / nie muszą być przenosicielami organizmów szkodliwych i nie powinny być objęte przepisami, chyba że jest to technicznie uzasadnione.
3. Oznakowanie opakowań
Znak, pokazany poniżej, ma zaświadczać, że opakowanie drewniane z drewna surowego oznakowane w ten sposób poddane zostało zatwierdzonemu zabiegowi. Znak ten powinien zawierać co najmniej:
– symbol
– dwuliterowy kod ISO kraju, po którym umieszczany jest jedyny właściwy numer nadany przez Krajową Organizację Ochrony Roślin producentowi opakowania odpowiedzialnemu za zagwarantowanie wykorzystania właściwego rodzaju drewna i właściwe jego oznaczenie
– skrót IPPC / International Plant Protection Convention / zgodny, użyty dla zatwierdzonego działania / np. HT – obróbka termiczna, MB – fumigacja bromkiem metylu /.
Krajowe Organizacje Ochrony Roślin, producenci lub dostawcy mogą wg własnego uznania dodać numery kontrolne lub inną informację wykorzystywaną w celu identyfikacji poszczególnych partii. Gdy wymagane jest okorowanie, do skrótu oznaczającego zatwierdzone działanie powinny być dodane litery DB. Inne informacje mogą być uwzględniane pod warunkiem, że nie są to dane gmatwające lub wprowadzające w błąd.
Oznaczenia powinny być:
– zgodne z poniżej przedstawionym wzorem
– czytelne
– przymocowane na stale i nie przenośne
– umieszczone w widocznym miejscu, najlepiej przynajmniej po dwóch przeciwnych stronach wyrobu podlegającego certyfikacji.
Wykorzystanie koloru czerwonego lub pomarańczowego w oznaczeniach nie jest wskazane ze względu na oznaczanie takimi kolorami artykułów niebezpiecznych.
Produkty drewniane z recyklingu, po naprawie i przeróbkach powinny podlegać ponownej certyfikacji i oznaczeniu. Wszystkie elementy takich opakowań powinny być poddane odpowiednim zabiegom.
Dostawców należy zachęcać do wykorzystania właściwie oznaczonego drewna w celu umocowania ładunku w czasie transportu / drewno sztauerskie /.
– oznakowanie opakowań z drewna surowego
IPPC – International Plant Protection Convention / Międzynarodowa Konwencja Ochrony Roślin /
XX – kod ISO kraju / np. PL – Polska /
000 – numer producenta opakowań
YY – rodzaj zatwierdzonego działania / np. HT – Heat Treatment /